آلوزینک یک آلیاژ آلومینیوم با تقویت پذیری بالا است که به طور گسترده در صنعت هوا و فضا، خودروسازی و ساخت و ساز استفاده میشود. این آلیاژ از مخلوطی از آلومینیوم (Al)و روی (Zn) تشکیل شده است. نسبت مواد مختلف در آلوزینک میتواند متغیر باشد و بسته به نیازهای کاربردی متفاوت، ترکیبات مختلفی را شامل میشود.
مواد آلوزینک (Aluzinc) در صنعت فولاد یک نقش بسیار مهم و حیاتی همچون استنلس استیل ایفا میکنند. این مواد، ترکیبی از 80% آلومینیوم و مقدار کمی روی هستند. این آلیاژ به عنوان یک ماده مقاوم در برابر خوردگی، با قابلیت پردازش و شکلدهی مناسب، و ویژگیهای مکانیکی قوی شناخته میشود.
ویژگیهای مهم آلوزینک
1. مقاومت در برابر خوردگی
یکی از ویژگیهای برجسته آلوزینک، مقاومت بالا در برابر خوردگی است. این آلیاژ از تاثیر عوامل محیطی مانند آب، هوا، خاک، و تغییرات دمایی مختلف محافظت میکند. به عبارت دیگر، آلوزینک در برابر اکسیداسیون و خوردگی زنگزدگی مقاومت دارد.
2. استحکام مکانیکی
آلوزینک استحکام مکانیکی مناسبی دارد که آن را برای استفاده در بسیاری از برنامههای ساختاری و صنعتی ایدهآل میکند. این آلیاژ قویتر از آلومینیوم خالص است و میتواند با نیروهای کششی و فشاری بالا سازگاری داشته باشد. از آلوزینک به عنوان یک ماده سازگار با مهندسی ساختمان و صنعت خودروشناسی استفاده میشود.
3. پردازش و شکلدهی آسان
آلوزینک به راحتی شکل میگیرد و قابل پردازش است. این ویژگی مهم آن را برای تولید انواع مختلف محصولات فلزی از جمله ورقها، لولهها، و پروفیلهای مختلف به کار میبرد.
4. مقاومت حرارتی:
آلوزینک میتواند در دماهای بالا (تا حدود 300 درجه سانتیگراد) مقاومت نسبتاً خوبی داشته باشد و زیاد دچار خردگی نشود.
5. نور را به خوبی منعکس میکند.
فرآیند تولید و پردازش میتوانند بر خواص نهایی آلوزینک تأثیر بگذارند.
آلوزینک فولادی از چه طریق تولید میشود؟
فرآیند تولید آلوزینک فولادی عبارت است از پوشش دادن ورقهای فولادی با روی و سپس انعقاد آلومینیوم و روی به یکدیگر.
در ادامه، مراحل اصلی تولید آلوزینک فولادی را توضیح خواهیم داد:
پوشش دادن با روی (Galvanization):
در ابتدا، ورقهای فولادی که قرار است به آلوزینک تبدیل شوند، با روی پوشش داده میشوند. این مرحله به عنوان گالوانیزه کردن یا پوشش دادن با روی شناخته میشود. ورقهای فولادی به صورت شرارهزنی (hot-dip galvanizing) یا روشهای دیگری که روی را به ورق متصل میکنند، پوشش داده میشوند. در این مرحله، روی به عنوان لایه محافظ در برابر خوردگی به ورق فولادی اضافه میشود.
پخت و انعقاد (Annealing):
پس از پوشش دادن با روی، ورقهای فولادی به کورههای بسیار گرم منتقل میشوند. در این کورهها، ورقها به دماهای بالا میرسند تا روی و فولاد به یکدیگر انعقاد کنند و یک آلیاژ آلوزینک تشکیل دهند. این مرحله به عنوان پخت و انعقاد آلوزینک شناخته میشود و آلوزینک فولادی نهایی در این مرحله شکل میگیرد.
خنک کردن و پردازش نهایی:
پس از پخت و انعقاد، ورقهای آلوزینک خنک میشوند و به شکلهای مختلف برش داده میشوند. این ورقها سپس برای استفاده در انواع مختلفی از صنایع از جمله ساختمانسازی، صنعت خودروسازی، تولید لولهها، و سایر کاربردها به کار میروند.
در نتیجه، فرآیند تولید آلوزینک فولادی شامل دو مرحله اصلی پوشش دادن با روی و پخت و انعقاد میشود. این آلیاژ با ویژگیهای مقاومت در برابر خوردگی و استحکام مکانیکی مناسب، در صنایع مختلف به کار میرود.
کاربرد های آلوزینک
صنعت ساختمان سازی:
در صنعت ساخت و ساز، آلوزینک به عنوان یک مواد سازهای استفاده میشود. این شامل قطعات سازههای فلزی، تیرها، ستونها و پلها میشود. آلوزینک به دلیل استحکام و سبکی خود، میتواند بهبودی در عملکرد و مقاومت سازهها ایجاد کند. از لولههای آلوزینک در برابر خوردگی در سیستمهای آبیاری، گازرسانی، و فاضلاب استفاده میشوند.
صنعت دریایی:
به دلیل مقاومت آلوزینک در برابر زنگ زدگی و خوردگی، برای ساخت قطعات دریایی مانند قایقها، کشتیها، قطعات سیستمهای تمدنی، انتقال آب و قطعات زیر آبی از آن استفاده میشود.
صنعت هوا و فضا:
آلوزینک به دلیل استحکام و مقاومت حرارتی بالا، به عنوان یک ماده سازهای مهم در بخشهایی مانند بدنه هواپیما، قطعات موتورها، سیستمهای جرقهزن و قطعات سیستمهای حفاظت حرارتی به کار برده میشود.
خودروسازی:
آلوزینک به عنوان جایگزینی سبکتر و قویتر برای فولاد در صنعت خودروسازی مورد استفاده قرار میگیرد. به طور مثال این آلیاژ در ساخت بدنه خودرو، قطعات موتور، قطعات تعلیق، جعبه دنده و سیستمهای تهویه قرار میگیرد. استفاده از آلوزینک در خودروها منجر به کاهش وزن خودرو، بهبود کارایی سوخت و کاهش آلایندگی هوا میشود.
آیا آلوزینک قابلیت جوشکاری با دیگر آلیاژها را دارد؟
بله، آلوزینک قابلیت جوشکاری با برخی از آلیاژهای دیگر را دارد. اما باید توجه داشت که جوشکاری آلوزینک ممکن است نیازمند رعایت شرایط خاصی باشد و به دقت و تخصص جوشکار نیاز داشته باشد.
برای جوشکاری آلوزینک، معمولاً فرآیندهای جوشکاری TIG (جوشکاری با قوس آرگون تنگستن) و MIG (جوشکاری با قوس آرگون محافظهکار) استفاده میشود. انتخاب فرایند مناسب بر اساس ضخامت و نوع قطعات مورد جوشکاری بسیار مهم است. قبل از جوشکاری، سطح قطعات باید به طور دقیق پاک شده و از هرگونه روغن، رسوب و آلودگی دیگری خالی شود. همچنین تنظیمات صحیح جریان جوشکاری، ولتاژ و سرعت پیمانه جوشکاری نیز برای آلوزینک بسیار مهم است.